Vogelpokken worden veroorzaakt door een virus. Dit virus wordt voornamelijk verspreid door stekende insecten zoals muggen. Het is erg besmettelijk. Als 1 kip besmet is dan is de kans groot dat de andere kippen in de toom ook besmet raken. Als een kip besmet is met vogelpokken dan ontstaan er binnen 4 tot 10 dagen wratachtige bultjes op de kop, kam en lellen die zich gaan ontwikkelen tot dikke korsten. Vogelpokken zijn er ook een natte vorm, ook wel difterie genoemd. Hierbij ontstaan er verdikkingen in de mond of in de slokdarm. Zowel vogelpokken als difterie kunnen dodelijk zijn.
Heeft mijn kip vogelpokken?
Ziet je kip er hetzelfde uit als de foto´s hieronder? Dan heeft je kip vogelpokken.
Beginnende vogelpokken bij kippen:
Gevorderde vogelpokken bij kippen:
Heeft mijn kuiken vogelpokken?
Ziet jouw kuiken er hetzelfde uit als de foto´s hieronder? Dan is je kuiken vogelpokken.
Hoe krijgt een kip vogelpokken?
Er zijn 2 manieren waarop kippen vogelpokken kunnen krijgen:
> Doordat ze geprikt worden door muggen of andere stekende insecten die het virus bij zich dragen.
> Door in aanraking te komen met veren, huidschilfers, korstjes van kippen die het virus bij zich dragen.
De symptomen ontstaan tussen de 4 - 10 dagen nadat de kippen met het virus in aanraking zijn gekomen. Als er eenmaal één kip besmette kip is, wordt het snel onder je andere kippen verspreid. Vogelpokken zijn dus erg besmettelijk. Het is overigens niet besmettelijk voor mensen. Het kan zijn dat je kippen één voor één besmet worden, het kan zijn dat ze allemaal tegelijk besmet raken en het kan ook zijn dat er kippen tussen zitten die helemaal geen symptomen krijgen. Hoe beter de weerstand van de kip is, des te kleiner de kans op een heftige besmetting.
Als je kip besmet raakt dan ontstaan er wratachtige bulten op de huid zonder veren (snavel, kam, lellen, oogleden) die zich ontwikkelen tot dikke korsten. Hier heeft de kip veel pijn van. Het begint vaak met grijze stipjes of blaren op de kam, lellen en rond de oren en ogen. Vervolgens worden het grotere wratachtige korstjes. Sommige kippen ontwikkelen natuurlijke immuniteit als ze eenmaal pokken hebben gehad, maar anderen blijven vatbaar.
Vogelpokken kunnen zich op verschillende manieren uitzien.
Als kippen vogelpokken hebben dan zijn ze extra gevoelig om ook de natte vorm van de vogelpokken te krijgen, dat heet difterie. In het onderste deel van dit artikel kun je meer lezen over Difterie. Droge pokken en difterie kunnen elkaar opvolgen, in willekeurige volgorde, of ze kunnen tegelijkertijd voorkomen bij verschillende kippen in je kudde. Het komt ook vaker voor dat kippen bovenop de vogelpokken een luchtweginfectie krijgen.
Moet ik een kip met vogelpokken apart zetten?
Zolang de kippen nog eten en drinken hoef je ze niet apart te zetten. Ja, vogelpokken zijn erg besmettelijk, maar de besmetting heeft vaak al plaatsgevonden én het virus gaat al rond in de omgeving. Daarbij levert apart zetten vaak extra stress op wat niet bevorderlijk is voor de weerstand.
Wat nu?
Kuikens met vogelpokken
Zoals je hierboven op de afbeeldingen hebt kunnen zien, kunnen kuikens ook vogelpokken krijgen. Bij kuikens is de weerstand vaak nog niet goed ontwikkeld waardoor de overlevingskans bij kuikens helaas minder groot is als ze pokken krijgen. Maar het kan zeker wel! Als ze blijven eten en drinken is de kans op genezing een stuk groter. Bij kuikens zie je vaker vogelpokken ontstaan op de snavel. Kuikens hebben nog geen kammen en lellen waardoor het virus andere plekken opzoekt waar het zich kan vermenigvuldigen.
Natte pokken / difterie
Als je kip difterie heeft dan ontstaan er gele plakkaten in de bek van de kip. Deze plakkaten zitten ook in het maag-darmkanaal en in de luchtwegen. Dit kun je niet altijd van buitenaf zien. De plakkaten zijn kaasachtig en kunnen de luchtwegen blokkeren en ervoor zorgen dat een kip niet meer kan eten of drinken. Als je niks doet worden de plakkaten dikker en verhongert of stikt je kip. Difterie wordt veroorzaakt door het inademen van het difterie virus.
Difterie en kanker lijken erg op elkaar. Je kunt het verschil achterhalen door de gele plakkaten weg proberen te halen. Begint het te bloeden? Dan is het kanker. Bloed het niet? Dan is het difterie.
Verschillende varianten van difterie.
3 tips om muggen uit het kippenhok te houden:
Muggen spelen een belangrijke rol in de verspreiding van vogelpokken. Daarom wil je muggen zoveel als mogelijk voorkomen. Hieronder 3 tips om de muggen uit het kippenhok te houden:
1. Zorg dat er géén waterbak in het nachthok staat. Een waterbak trekt muggen aan. Muggen willen graag bij het stilstaande water in de buurt zijn om hun eitjes in te leggen. Kippen zien niks in het donker, dus ze hebben ’s nachts geen water nodig.
2. Druppel citronella-olie in het hok. Muggen houden niet van de geur van citronella waardoor ze grotendeels weg zullen blijven. De kippen hebben geen last van deze geur. Druppel hiervoor 1 x per dag wat citronella-olie in het hok (niet op de kip zelf)
3. Hang een vleermuizenkast op. Houd jij meer van langetermijnoplossingen? Overweeg dan eens om een vleermuizenkast op te hangen! Eén vleermuis kan wel 1000 muggen per nacht vangen en opeten. Dan zijn niet alleen de kippen, maar ook jullie zelf hopelijk verlost van de muggen volgend jaar. Vleermuizen hebben het zwaar op het moment omdat steeds meer van hun natuurlijke habitat verdwijnt. Je doet dus meteen iets goeds voor de vleermuizen populatie, win-win. Vleermuizenkasten zijn al te koop vanaf € 15,-.
Het is trouwens een fabel dat muggen afkomen op kippenmest!
Heeft je kip vogelpokken, pikwondjes of is het modder?
Vogelpokken kunnen verward worden met pikwondjes of modder. In de quiz hieronder kom je erachter hoe dit verschil eruit ziet.
Bronnen voor de wetenschappelijke onderzoeken:
1. D.N. Tripathy and W.M: Reed Pox. Wiley Blackwell, 2020.
2. Yeo, Gladys: Characterization of Fowlpox virus in chickens and bird-biting mosquitoes: a molecular approach to investigating Avipoxvirus transmission. The Journal of general virology, 2019.
3. Will Sims, DVM, MS: Hawk diagnosed with avian pox. Texas A&M Veterinary Diagnostic Laboratory, 2018.
4. Ogasawara, F., yamamoto, Y., Sato, Y., Fukunari, K., Murata, K. I., Yaegashi, G. & Murakami, R: Concurrent Fowlpox and Candidiasis Diseases in Backyard Chickens with Unusual Pox Lesions in the Bursa of Fabricius. Avian Diseases, 2016.
5. Rheinbaben, Friedrich V: Environmental resistance, disinfection, and sterilization of poxviruses. Poxviruses. Birkhäuser Basel, 2007.
6. Butcher, W., and D. Ulaeto: Contact inactivation of orthopoxviruses by household disinfectants. Journal of applied microbiology, 2005.
7. Kathy Shea Mormino: The chicken chick's guide to backyard chickens. Verenigde Staten, 2017.
Misschien vind je dit ook interessant:
