Inplaats van het verwachte ei in het legnest te vinden, kun je op een dag voor een verassing komen te staan en een kaasachtig ‘ding’ vinden. Dit ‘ding’ noem je een eiconcrement. Een eiconcrement bestaan voornamelijk uit gestold pus. Infectie materiaal bij kippen is kaasachtig kwa structuur en dat is wat je ook ziet bij een eiconcrement. Naast pus kan een eiconcrement ook eigeel, eiwit, eierschaal, bloed of stukjes weefsel uit de eileider bevatten. Heb jij een eiconcrement gevonden in het kippenhok? Lees dan hieronder verder en kom erachter wat het is, wat het betekent voor je kip en wat jij kan doen.
Verschillende voorbeelden van eiconcrementen.
De oorzaak van een eiconcrement bij kippen
Een eiconcrement is het gevolg van een ontsteking in de eileiders. Deze ontsteking wordt een eileiderontsteking genoemd en wordt meestal veroorzaakt door een bacteriële infectie. Het immuunsysteem van de kip reageert op de ontsteking door te proberen om de infectie af te weren met kaasachtige pus. Dat wat je ziet bij een eiconcrement is dus pus afkomstig uit de eileider van je kip. Als je kip een eiconcrement produceert dan is dat meestal geen goed teken. Tegen de tijd dat er één wordt ontdekt heeft de kip er vaak al langer last van. Zonder dat je het weet kan er inwendig een grote ontsteking zitten. Een eileiderontsteking is de meest voorkomende doodsoorzaak bij legkippen.
De foto's hieronder kunnen als heftig worden ervaren. Je ziet hoe een eileiderontsteking er van binnen uit kan zien.
Een eileiderontsteking bij kippen
Een eiconcrement is vaak eivormig omdat de infectie in de eileider zit, waar normaal gesproken eieren worden geproduceerd. Een eiconcrement loopt daardoor hetzelfde vormingsproces door als een ei. Een eiconcrement kan in grootte verschillen. De kleinere eiconcrementen kunnen de kip via de cloaca verlaten, maar de ontsteking kan zo groot worden dat het er niet meer uit kan. Hierdoor drukt het uiteindelijk op de inwendige organen waardoor ze geen lucht meer krijgen en overlijden. Hieronder zie je hoe een eileiderontsteking er van binnenuit uit kan zien.
Bij de linker foto valt het niet eens echt op. Er zit wel iets een dikkere bult, maar je hebt nog geen idee hoe groot de ontsteking is. In het midden zie je hoe groot de ontsteking is. Op het rechterplaatje zie je hoe de ontsteking er vanbinnen uitziet, alsof het allemaal kleine eiconcrementen bij elkaar zijn..
Deze factoren geven een grotere kans op een eileiderontsteking:
> Luchtweginfecties die overslaan op de eileider (worden beide veroorzaakt door bacteriële infecties)
> Kippen die te dik zijn.
> Bacteriën zoals E.coli die via de cloaca de eileider binnendringen.
> Legkippen die ouder zijn dan 2 jaar. De kans op een eileiderontsteking bij kippen die veel eieren leggen is groter omdat de spier die de cloaca scheidt van de vagina vaker ontspannen is, waardoor bacteriën bij de eileider naar binnen kunnen dringen.
Symptomen van een hen met een eileiderontsteking:
> Legt minder eieren of eieren met een zacht schaal: vaak begint het hiermee. In plaats van dat een kip een ei legt, hoopt het materiaal dat zich normaal zou ontwikkelen tot een ei zich op en gaat etteren in de eileider.
> Heeft veel dorst
> Is minder actief
> Kan een gezwollen buik krijgen (door ophopend infectie materiaal)
> Wordt steeds dunner
> Ademt zwaar
> Kan lopen als een pinguïn
> Legt eiconcrementen
> Kan lopen alsof ze dronken is (zie het filmpje hieronder) Door het gewicht van de ontsteking kan ze uit balans raken.
Een eileiderontsteking voorkomen:
Het is lastig om een eileiderontsteking bij kippen te voorkomen, omdat bacteriën nu eenmaal voorkomen in het ecosysteem van de kip. Het belangrijkste wat je kan doen is het maken van een ijzersterke basis voor je kippen. Denk aan een gezonde infectiegraad in het nachthok en in de ren, maar ook een goede bodembedekker en goede voeding is erg belangrijk. Je kunt Infectie weg ook preventief gebruiken, 2 keer per week, om bacteriële infecties bij de kippen tegen te gaan.
Ons advies om een eileiderontsteking te behandelen:
Meestal kom je er pas achter dat je kip een eileiderontsteking heeft op het moment dat het te laat is. Het is afhankelijk van hoever de infectie is gevorderd of behandelen nog effect kan hebben. Het kan ook zo zijn dat de bacteriële infectie die de eileiderontsteking heeft veroorzaakt ook is binnengedrongen bij andere delen van het lichaam. Het herstel is afhankelijk van hoe ver de infectie gevorderd is en of de infectie zich heeft verspreid naar andere lichaamsdelen. Als je wil weten hoe groot de infectie is dan kun je naar een gespecialiseerde vogelarts gaan. Die kan een röntgenfoto maken om te kijken hoe het er inwendig uitziet. Hieronder zie je een kip met een eileiderontsteking op een röntgenfoto.
Als je kip een eiconcrement heeft gelegd, dan adviseren wij om zo snel als mogelijk te starten met Infectie weg. Infectie weg pakt de bacteriële infectie aan die de eileiderontsteking veroorzaakt, maar zorgt er ook voor dat infectie materiaal het lichaam kan verlaten. Infectie weg kan de kaasachtige substantie dun maken, zodat dit het lichaam kan verlaten. Je geeft dit in een kuur van 14 dagen door het drinkwater.
Marieke: `Mijn Red een Legkip kipje kwam aan met eiconcrement. Ik heb fijne afstemming met Kim gehad en heb 2 weken infectie weg gegeven. Ze is na deze 2 weken weer langzaam aan gaan leggen en komt icm de andere producten steeds beter in haar velletje te zitten. Wat enorm waardevol is, is Kim haar bulk kennis en bereidheid om mee te kijken en te denken!’
Bronnen voor de wetenschappelijke onderzoeken:
1. Ida Thøfner, Jens-Peter Christensen: Bacterial diseases in poultry. Advancements and Technologies in Pig and Poultry Bacterial Disease Control, 2021
2. Konicek, Cornelia, Michael Pees, and Michaela Gumpenberger: Reproductive tract diseases in female backyard chickens. Diagnostic imaging and final outcome during a decade Tierärztliche, 2020.
3. Grafl B, Polster S, Sulejmanovic T, Pürrer B, Guggenberger B, Hess M: Assessment of health and welfare of Austrian laying hens at slaughter demonstrates influence of husbandry system and season. Br Poult Science, 2017.
4. Olsen RH, Thøfner IC, Pors SE, Pires Dos Santos T, Christensen JP.: Experimental induced avian E. coli salpingitis: Significant impact of strain and host factors on the clinical and pathological outcome. Vet Microbiology, 2016.
5. Heidemann Olsen R, Bisgaard M, Christensen JP, Kabell S, Christensen H: Pathology and Molecular Characterization of Escherichia Coli Associated With the Avian Salpingitis-Peritonitis Disease Syndrome. Avian Diseases, 2016.
6. Lee JY et al: Estrogen regulation of phosphoserine phosphatase during regression and recrudescence of female reproductive organs. Gen Comp Endocrinol, 2015
7. Gail Damerow: The Chicken Health Handbook. Storey Publishing, 2015.
8. Jordan FT, Williams NJ, Wattret A, Jones T: Observations on salpingitis, peritonitis and salpingoperitonitis in a layer breeder flock. Vet Record, 2005.
Misschien vind je dit ook interessant:
